واما بادیگارد!
- جمعه, ۶ فروردين ۱۳۹۵، ۰۷:۵۲ ب.ظ
- ۰ نظر
قبلترها دو تا چیز بود که سال به سال انتظارش را میکشیدم تا بلکه موردی پیدا کنم و تا مدتی مست کیف آن باشم.
آن دو چیز کتاب و فیلم بودند که البته گاهی یافت می شد و گاهی که غالب اوقات بود یافت نمی شد!
بعد از تجربه سالیان دریافتم که در کتاب باید پی کتابهای رضا خان امیرخانی باشم و در فیلم هم منتظر کارهای ابراهیم خان حاتمی کیا!
البته خب گاه گاهی هم مواردی پیدا میشد که از این قاعده خارج بود،مثلا برخی کارهای صادق کرمیار یا دهقان یا برخی تاریخ های شفاهی یا توی فیلم ها کارهای مجید مجیدی و میرکریمی!
امسال حتما سال فیلم خواهد بود،آن هم به واسطه «بادیگاردِ استاد حاتمی کیا»!
دیشب فیلم را دیدم و هرچند دیگر آن ذهن متمرکز و فراغت قبل را نداشتم و دل هم دیگر آن دل گذشته نبود،مبتهج شدم که انشاالله فردا مطلبی را در مورد ابراهیم سینمای انقلاب و بادیگاردش خواهم نوشت!
(جالب است با هر دو اعجوبه کتاب و فیلمم بسیار اختلاف نظر دارم!)
*********
و اما ابراهیم!
ابراهیم حاتمی کیا شاید از معدود انقلابی هایی باشد که ابزار را آنچنان میشناسد که بر آن مسلط است و میداند چطور باید از آن کار بکشد!
این ویژگیِ او که البته به هیچ رو به قدر شناخت و فهم شهید آوینی از مقوله سینما و فیلم نیست و البته یقینا آنقدر هست که او را در جایگاه دومین یا سومین سینماگر انقلابی قرار داده است فصل ممیز اوست از همه آنهایی که بسیار دوستشان میدارم و همفکرترم با آنها به لحاظ عقیدتی مانند مرحوم سلحشور، ابوالقاسم طالبی عزیز و...
این ابزارشناسی و حرفه ای تر کار کردن حاتمی کیا باعث شده است غالب اوقات از آثار او لذت ببرم حتی بیشتر از آنچه از آثار سلحشور و طالبی که حرف دلم را میزنند!
از نگاه سینمایی که بیرون بیاییم هم باز حاتمی کیا خاصیت دیگری دارد که بسیار مهمتر از وجهی است که در بالا مورد اشاره قرار گرفت و آن انقلابی بودن اوست.
گمان این بنده،او فردی به شدت آرمانگراست حتی تا آنجا که گاهی شگفتی و تحیر او در مقابل برخی آرمانها، او را از توجه به باقی آرمانها باز میدارد!
این خاصیت هرچند یقینا ناشی از صداقت و بی آلایشی اوست اما نگذاشته است او هرگز فضای کامل ترسیمی انقلاب را دریابد.
بادیگارد را دوبار دیدم و باز هم لذت بردم، گاهی هم گریستم اما این بار نه مثل قبلترها در قبال کل فیلم،بلکه در قبال تکه تکه هایی از فیلم که انگار پیوستگی و یکپارچگی آژانس یا از کرخه تا راین را نداشت!
انگار داستان فیلم گاهی تناقض داشت.چیزی که در ظاهر با حاتمی کیای حرفه ای قابل جمع نیست!
اما در حقیقت این میتواند سرنوشت محتوم این نوع آرمانخواهی باشد!
به نظر این بنده،حاتمی کیا آنچنان عاشق و واله برخی آرمانهاست که فانی گونه،غایب است از برخی آرمانهای دیگر به طوری که یا بالکل و یا آنچنان که باید نمیبیند آنها را!
او زیبایی های عمل و اعتقاد حیدر را میبیند اما لاپوشانی او را از عمل مشاور مفسد نمیبیند و یا شاید تفاوت اخلاق فردی را با اخلاق حکومتی نادیده میگیرد آنجا که این لاپوشانی را که در کلان باعث پدید آمدن فساد در سیستم اداره جامعه میشود را بدل از پرده پوشی و ستاریت اخلاق فردی میگیرد و تقدیسش میکند!
یا تندی و استحکام نظارت بی تعارف را که مبتنی است بر گزارش خود حاج حیدر و به شدت نیاز این جامعه، تلخ جلوه میدهد!هرچند نتیجه این نمایش که همان ظلم بی حد و مظلومیت حاج حیدرهاست چون روز روشن و واقعیتی غیرقابل انکار است البته به دلایلی غیر از آنچه ابراهیم خان عزیز ما میگوید!
و بی شک سرانجام صبر بر این مظلومیت یقینا جوار قرب حضرت حق خواهد بود!
یا مثلا خیلی دقیق و عالی نوع رفتار آرمانی زن را در قبال شوهر و بالعکس را نشان میدهد آنجا که راضیه برای رسیدن به شوهر و خدمت به او حتی فرزندش را هم نمیبیند و زیرپا میکند او را یا آنجا که مرد خیس و خون آلود به خانه میرسد اما نرم و با حوصله رفتار میکند با اهل خانه ولی اصالتا نمیپذیرد در خانه ای اینچنینی لاجرم فرزندانی آرمانی تربیت خواهند یافت!
در هر حال حاتمی کیا، حاتمی کیا عزیز ماست چرا که حتی این قصورهای او هم از سکر وصال باقی آرمانهاست و البته مهتر اینکه او داخل گود است و ما خارج آن!
تقدیم میکند همه احترامم را به او و بادیگارد که در هر صورت تلاشی است برای بزرگداشت آرمانهای انقلاب اسلامی!
